Nieuwjaarsviering: to belong, believe en behave

12-01-2020

Ik denk dat we mogen terugzien op een mooie nieuwjaarsviering

Om aan te geven dat je ergens bij gaat horen, hebben mensen steeds bepaalde rituelen gebruikt. Als je bijvoorbeeld bij een bepaalde sportclub wil gaan horen, wordt vaak eerst de gezondheid gecontroleerd en als die goed is, mag je voor het eerst het clubshirt dragen, als teken ervan dat je erbij hoort. Zo is er ook een inwijdingsritueel waardoor je bij Jezus en zijn volgelingen gaat horen, namelijk het doopsel.

Door zo’n inwijding ga je bij een bepaalde groep horen, bijvoorbeeld bij een bepaalde voetbalclub of een gilde of een studentenvereniging. Het bijzondere nu van het doopsel is, dat het al die andere groepen overstijgt en omvat. Of je nu bij een ene sportclub zit of bij de andere, of je nu de ene nationaliteit hebt of de andere, of je nu de ene opleiding hebt gedaan of de andere, of je nu bij de ene beroepsgroep hoort of bij de andere, of je nu bij het ene ras hoort of bij het andere, of je nu jong bent of oud, of je man bent of vrouw, of je bij de ene Facebook-vriendengroep zit of bij de andere, of je nu op Twitter zit of Instagram, of je nu in het jaar 2020 leeft, of in 1850 of in 790, of je nu in een democratie woont of onder een dictatuur leeft, of je links stemt of rechts stemt, het maakt allemaal in wezen niet uit: iedereen is geroepen, iedereen kan gedoopt worden. Door het doopsel mag je bij het Godsvolk horen, dat alle plaatsen en tijden overstijgt, mag je horen bij de gemeenschap van Gods kinderen, die alle onderlinge verschillen omvat, de gemeenschap van Jezus Christus waarvoor iedereen uitgenodigd is.

De gemeenschap van de gedoopten is dan ook de grootste gemeenschap ter wereld, de grootste gemeenschap van alle tijden. Op dit moment is ongeveer één derde van alle mensen gedoopt, zo’n twee en een half miljard mensen. En zo zijn we bij het eerste van drie belangrijke kenmerken van wat het christen-zijn te bieden heeft, namelijk “to belong”. De andere twee zijn: “to believe” and “to behave”. (3x b) En juist ook in deze volgorde: “to belong, to believe and to behave”.

Allereerst dus: “to belong”, dit wil zeggen ergens bijhoren. Je mag namelijk horen bij een gemeenschap en een werkelijkheid die groter is dan jezelf, ja, die alle aardse verschillen en groepen overstijgt, namelijk een gemeenschap die door de hemel, door God zelf wordt omvat en gedragen. We zien dat in het doopsel van Jezus uitgebeeld, wanneer Hij uit het water opstijgt en de hemel openbreekt. Alle aardse begrenzingen worden doorbroken. Jezus maakt de hemel voor ons toegankelijk, Hij verleent ons toegang tot God, de Schepper en Vader. Jezus opent voor ons een horizon waarin we met alles en iedereen verbonden kunnen zijn, omdat we met God, de oorsprong van alles en iedereen, verbonden zijn. Voortaan kunnen we overal en altijd en bij iedereen thuis zijn, omdat we bij de Schepper thuis zijn. We lopen niet langer eenzaam en verloren rond, verweesd en met de ziel onder de arm. Neen, we hebben een thuis dat ons nooit meer kan worden afgenomen. We zijn thuis bij de Schepper en daardoor ook thuis bij alles wat Hij geschapen heeft. “We belong”.

Dit thuis bij God is een stevig huis, dat houvast geeft, in alle omstandigheden. Het heeft dan ook een inhoud, een identiteit. En zo komen we bij het tweede kenmerk: “to believe”. We mogen namelijk ergens in geloven, of beter gezegd: in iemand geloven. Namelijk in God en zijn liefde. De woorden die bij Jezus’ doopsel klonken, worden voortaan ook tot ons gezegd, wanneer wij gedoopt worden: “Jij bent mijn geliefde Zoon of dochter, mijn geliefde kind, in wie ik mijn welbehagen heb”. Dat is voortaan onze diepste identiteit, waarin wij mogen geloven, namelijk dat wij, in verbondenheid met Jezus, geliefde kinderen van de hemelse Vader zijn, en daarmee ook verbonden met elkaar, als broeders en zusters.

Deze identiteit kunnen we niet zelf organiseren. Wij mensen kunnen wel allerlei andere dingen organiseren: een lidmaatschap van een sportclub of een vereniging, een lidmaatschap van een bepaalde natie. Maar lid zijn van het Godsvolk, lid zijn van de gemeenschap van Gods kinderen, dat gaat veel dieper, dat is een roeping en een verlangen dat de Schepper in onze menselijke natuur heeft gelegd. Maar die roeping kan slechts verwezenlijkt worden, wanneer het ons geschonken wordt, doordat Gods Geest over ons komt. En dat zien we bij het doopsel van Jezus gebeuren. De Geest van God komt over Hem, om Hem te bezielen. En dankzij de bemiddeling van Jezus en zijn doopsel, worden ook wij voortaan gedoopt, niet alleen met water: dat is wat je kunt zien, maar worden wij ook gedoopt met zijn Geest, ook al kun je dat niet zien. En zo kunnen wij de identiteit gaan beleven, waartoe we eigenlijk als mens al geroepen zijn, maar wat we op eigen kracht alleen niet kunnen, namelijk kind van God zijn.

En zo komen we bij het derde kenmerk van het christenzijn, namelijk “to behave”. Dit wil zeggen dat je een bepaalde levensstijl hebt, een nieuwe manier van je gedragen, namelijk bezield door de Geest van Christus, bezield door Gods liefde. Doordat je op een nieuwe manier gaat aankijken tegen God en mensen, door je geloof (to believe), ga je je ook op een nieuwe manier gedragen (to behave). Omdat je beter zicht krijgt op de waardigheid van iedere menselijke persoon, als beeld van God en kind van God, ga je ook op een andere manier met ze om. Je gaat meewerken aan Gods grote plan met de wereld en de mensheid, je wordt een medewerker van Christus, die meewerkt aan de komst van het Godsrijk, de komst van Gods nieuwe wereld. Je beseft dat je een missie hebt, een taak, die je niet alleen individueel mag verwezenlijken, maar die we vooral ook samen, als kerkgemeenschap van Jezus Christus mogen verwezenlijken.

Het komende jaar 2020 willen we daar bij stilstaan. Bij de missionaire parochie, die nog beter gestalte geeft aan de drievoudige rijkdom van het gedoopt zijn, namelijk to belong, to believe en to behave, zodat ook anderen zich welkom en aangesproken voelen om zich daarbij aan te sluiten.